Литературная провинция

ВИЛЬДАНОВ ТАГИР

Үзем хакында сүзем

Мин мәктәп елларында ук тәүге шигырльләремне, хикәяләремне яза башладым. Бу 6 синыйфта укыган чак иде. Сахай урта мәктәбендә 1977 елны укыганда район гәзите – «Хезмәт даны” на мәкалә яза башладым. Язган чакта “Пионер” журналы редакторы, якташыбыз Шәриф Биккол белән хат алыштым. Билдәле язучы, журналист, шагыйрь, миңа киңәшләрен бирде.

Ныклап ижатка тотыныуыма “Хезмәт даны” газетасы хәбәрчесе Әхәт агай Юлмөхәмәтов сәбәпче булды. Мин икенче санлы сөтчелек фермасында хисапчы булып эшләгәндә, район гәзитеннән Әхәт агай ферма хакында мәкалә язарга килде. Төшке ашка өйгә алып кайттым. Сөйләшеп утырганда үземнең хикәя, юмореска язуымны әйттем. Ул карап чыкты да, берничәсен үзе белән алды. Миңа язуымны ташламаска кушты. Мин район гәзитенә «Яралы хат” исемле хикәямне конвертка салып жибәрдем. Бу 1992 ел иде. Аны район гәзитенең бащ мөхәррире Рәжәпов Мидхәт Гандәлиф улы русчага да “Израненное письмо” астында тәржемә итеп басып чыгарды. Шул елны мин район гәзите лауреаты булдым.

Бүгенге көнгә 110 нан артык юморескам, 20 хикәям район гәзитендә чыгып укучыларга барып житте. Шул унайда әсәрләрем «Өмет» гәзитендә «Толпар», «Һәнәк”, журналларында басылып чыктылар. «Шәрек» радиосында яңгырады. Ижат жимешемне мин халыкка, район типографиясендә 1996, 1997 елларда басылып чыккан «Ак сиреньнәр» һәм «Бүләк» дип аталган бәләкәч кенә китапларым аша житкердем.

Куп еллар буе район гәзите белән аралашуым өчен мине 1998 елны Рәсәй Федерациясы һәм Башҡортостан Республикаһының журналистар союзы әгьзасе итеп кабул иттеләр.

ЛОЖКИНА НИНА СЕРГЕЕВНА

Окончила музыкально – педагогический факультет Таганрогского государственного педагогического института. Много лет проработала преподавателем музыки, методики музыкального воспитания в Салаватском педагогическом колледже. Награждена значком «Отличник народного просвещения РФ».

Печаталась в журналах «Учитель Башкортостана», «Пожарное дело», в газетах «Выбор», «Уңыш», «Трудовая слава», «Кармаскалинская новь» и др.

Сведения о Ложкиной Н.С. есть также в книге:

Кармаскалы: страницы из прошлого и настоящего / Сайфуллина Р. – Уфа, 2017г, стр. 125-126

МУСТАЕВА МАВСИЛЯ

С победами и разочарованиями мужает человек

(отрывок из очерка)

Жить Мавсиле Мустаевой пришлось трудно. Вспоминая сейчас родную деревню Янбай, что в двух шагах от Бузовьязов, она говорит, что там в каждой семье было по десять, а то и больше детей. Слава Богу смогла окончить десятилетнюю школу на «отлично». Учителя называли её «звездочкой». Она очень хорошо знала и любила математику, до сих пор с глубоким уважением вспоминает школьных учителей по этому предмету: Ишмакова, Валитова, Булатова, Исламбердина, и Даутова. Кроме школьных учителей многому её научила бабушка- Гарифа –аби. Она хорошо владела грамотой, знала наизусть чуть ли не весь Коран.

Надо признаться, Магдания Гатаулловна (подруга Мавсили Мустаевой) была первым моим читателем и критиком. Бывало только напишу новые стихи – бегу к ней. Если в окне горит огонёк, я, вся, разгоряченная, взволнованная влетаю к ней в комнатку и упоенно читаю только что состряпанные вирши. Подружка внимательно слушает меня и удивляется: откуда дескать у простой деревенской девчушки появился дар рифмованной речи.

Действительно, однажды я решилась – приехала в Уфу, разыскала известного драматурга Наиля Гаитбаева. Наиль Асхатович прямо при мне прочитал мою пьесу и очень одобрительно отозвался о ней. «Как вы пишете, как у вас: рождаются такие жизненные сценические персонажи?» – спросил меня драматург. «Все они вокруг меня живут, это же люди нашего села, – ответила я. – А литературные образы, языковые находки, красочность фраз чуть ли не с детских лет пчелиным роем кружатся в моей голове». «Значит, у вас несомненный талант», – подбодрил меня известный драматург…

Мавсиля Мустаева оказывается ещё и замечательная художница! Простые, доходчивые пейзажи, сюжетные картины, портреты знакомых и родных радовали взор и волновали душу.

(«Истоки», №4 (564), 23 января 2008 года

А.Сулейманов

Гаделлеккә омтылыш белән сугарылган ижат

Мәүсилә Кәлимулла кызы Мостаеваның “Бер ата балалары”, “Шаулы еллар”, “Полкташлар” исемле пьесалары һәм башка әсәрләре драмаургия кануннарына таянып, үзенчәлекле тел белән ижат ителгән. Аларның күбесе халык театрлары тарафыннан сәхнәгә куела. Аның әсәрләрендә тормышның көн үзәк мәсьәләләре яктыртыла. Сугыш турында булсынмы яки мәхәббәт хакындамы – аларның һәрберсендә геройларның яхшылыкка, гаделлеккә омтылышын тоясың. Аның әсәрләрендә фәһем алырлык нәрсәләр байтак. Шуңа күрә пьесаларын сәхнәгә кую, әсәрләрен аерым китап итеп бастыру театр сөючеләргә зур шатлык булыр иде.

Н.Ә.ГАЕТБАЕВА,

БР язучылар берлегенең драматургия секциясе рәйсе.

ЮЗЛЕКБАЕВ РИФ

Ҡайтыр юлдар өҙөлмәй

Кеше үҙ яҙмышына үҙе хужа, тип элек- электән раҫлап киләләр. Щул уҡ вваҡытта һәр шәхесте йәмғиәттән дә айырып ҡарап булмай бит әле. Ул да әҙәм яҙмышында мөһим, төп ролде уйнай. Әгәр ҙә әҙәм ихтыяр көсө, рух ныҡлығы күрһәтә алһа, шәхес тормоштоң хатта ауыр һынауҙарын да үтә, кеше тигән оло исемдең асылына ҡайта ала.

Был фекерҙе йәш әҙип Риф Йөҙлөкбай «Кайтыу” тигән повестар йыйынтығында иҫбатларға ынтыла, хатта үҙенең әҙәби оҫталығы менән иҫбатлап та ҡуя кеүек.

Риф Хәжиәхмәт улы Йөҙлөкбаев Ҡырмыҫҡалы районының Яңы Ҡыйышҡы ауылында тыуған.

Урта мәктәпте, башҡорт дәүләт университетын тамалай. Үҙҙәренең «Урал” колхозында биҙәүсе – рәссам булып эшләй. Әлеге көндә. Яңы Ҡыйышҡы ауылы мәҙәниәт йорто директорры. Рәссам булараҡ Бөтә Союз күргәҙмәләрендә лауреат исемдәрен яулай.

Шиғырҙары «Йәнтөйәк» тупланмаһында Бәләбәй ҡалаһында сыға торған йыллыҡ «Илһам шишмәләре» альманахында, хикәйәләре һәм шиғырҙары «Өмөт» гәзитендә , “Толпар” журналында донъя күрҙе .

ЮНУСОВ ФИДАТ

Шиғри куңелле төҙөүсе

Фидат Лотфулла улы Юнысов Ҡырмыҫҡалы районы Ҡарлыман ауылында 1938 йылдың 21 декабрендә ғаиләлә төпсөк бала булып донъяға килә.

Фидат 1946 йылда Ҡарлыман ете йыллыҡ мәктәбенең 1-се синфына уҡырға бара һәм 1952 йылда уңышлы тамалай. Артабан белем алыу өсөн ситкә йөрөп уҡырға матди яҡтан мөмкинселеге булмау сәбәпле, 15 йәшлек егет колхозда хеҙмәт юлын башлап ебәрә. Ике йылдан, ауыл советы ҡарары буйынса, Салауат ҡалаһындағы ФЗО мәктәбенә юллана. Унда 10 йыллыҡ курс үтеп, ташсы һөнәрен үҙләштерә һәм “Салауат төҙөлөшө” тресында эш башлай.

1959-1962 йыларҙа Совет Армияһы сафтарында хәрби бурысын үтәй. Хеҙмәтен тултырып, элекке эш урынына әйләнеп ҡайта, бер үк ваҡытта Салауат индустриаль техникумының киске төҙөлөш бүлегендә белем ала. Дипломлы белгес мастер, прораб, төҙөлөш барышын техник күҙәтеү буйынса өлкән инженер вазифаларын башҡара. 1993 йылда хаҡлы ялға сыға, ләкин эшен ташламай, тағы ла 7 йыл геодизист булып эшләп ала.

Үҙе эщләгән идаралыҡ етәкселегенең тәҡдиме менән, Фидат Лотфулла улы 1971-1974 йылдарҙа Коммунистар партияһының Салауат ҡала комитеты ҡарамағында ойошторолған марксистик –ленинсы университетының 3 йыллыҡ курсында уҡып диплом яҡлай һәм юғары сәйәси белемгә эйә була.

70 йәшен тултырған Фидат Лотфулла улы һуңғы йылдарҙа шиғриәт менән мауыға башлай. Ҡырмыҫҡалы районының Даирә башҡорт гәзите менән әүҙем хеҙмәттәшлек итә. Туған тел, тыуған ер темаларына бағышлап яҙылған шиғырҙары, көнүҙәк темаларҙы яҡтыртҡан мәҡәләләре әленән – әле гәзит биттәрендә баҫылып килә. Автор уның ижадына иғтибарлы оло рәхмәтен еткерә.